Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer, meslek liselerinin, bir vakitler başarılı öğrencilerin gitmek istemediği okul tipinden, kapasitesi artan patent, yararlı model, marka, tasarım, tescil üreten ve tarihinde birinci kere yurt dışına ihracat yapan bir okul tipine dönüştüğünü belirtti.
Bakan Özer, Şahinbey Kongre Salonu’nda düzenlenen “Güneydoğu Vilayetleri Mesleksel Eğitim Kıymetlendirme Toplantısı”nda yaptığı konuşmada, 28 Şubat 1999 yılında meslek liselerinin ve imam hatiplerin yüksek öğretime erişimini kısıtlayan katsayı uygulamasının, 10 yıl boyunca sürdürüldüğünü hatırlattı.
Kelam konusu uygulama nedeniyle mesleksel eğitime akademik olarak başarılı öğrencilerin gitmemeye başladığını söz eden Özer, “Bu süreçten sonra işgücü piyasasından, farklı kesitlerden daima ‘aradığım elamanı bulamıyorum, ne olacak mesleksel eğitimin hali’ kelamlarını duyar olduk. O vakit vicdani olarak şunu teslim etmemiz lazım, mesleksel eğitimin şikayetlerin olduğu hale gelmesinde ana müsebbip eğitimin kendi akışında giderken yapılan katsayı uygulamasının bu ülkeye ödetmiş olduğu maliyettir, bunun altını bir kez çizmemiz gerekiyor. O gün katsayı uygulaması yapıldığı vakit sesini çıkarmayanların bugün mesleksel eğitimin sorunlarıyla ilgili kelam söyleyebilme hakkı yoktur. O gün bu haksızlar yapılırken, yalnızca imam hatiplerle ilgili, aşikâr bir dini kümeyle ilgili alanı daraltıp mesleksel eğitimdeki maliyeti hesaba katmayanların bugün mesleksel eğitimle ilgili kelam söyleme hakkı yoktur.” dedi.
Özer, Türkiye’de beşeri sermayenin niteliğinin arttırılması noktasında son 19 yılın altın devir olduğunu belirterek, okul öncesinden yüksek öğretime kadar eğitimin tüm kademesinde okullaşma oranlarının arttığı en kritik devirlerden bir tanesi olduğunu söyledi.
Bu devirde eğitime erişim sayılarının artmasının yanında, geçmişten gelen problemlerinde çözüldüğüne işaret eden Özer, mesleksel eğitim kadar iş gücü piyasasının dinamiklerine bağlı hiçbir eğitim tipinin bulunmadığını aktardı.
Eğitim müfredatı dal temsilcileriyle güncellendi
Mahmut Özer, iş gücü piyasasının talep etmiş olduğu maharetlerinin mesleksel eğitim müfredatına dahil edilmesi ve öğrencilerin o donanımla mezun edilmesi gerektiğini vurgulayarak, eğitim verdikleri tüm alanlarda mesleksel eğitim müfredatını bölüm temsilcileriyle güncellediklerini anlattı.
Bu sayede okullarla kesimin eşleşmesini sağladıklarını aktaran Özer, “Son 10 yıl içerisinde birinci kez mesleksel eğitim verilen alanların tamamında kesimin güçlü temsilcileriyle bu kapsamda kapsamlı iş birliklerini sağladık. Bu bize neyi getirdi, 1 sene üzere kısa müddette mesleksel eğitimin kalitesinin artmasını getirdi. Patronları eğitimle ilgili tüm müktesebatın okullara taşınmasını getirdi. Mesleksel eğitime inancı getirdi, akademik olarak başarılı öğrencilerin mesleksel eğitimi tercih etmesine, yani katsayı uygulamasının mahrum bıraktığı insan kaynağının tekrar mesleksel eğitime dönmesini sağladı. Bu iş birliklerinden sonra Ankara’da, İstanbul’da, Türkiye’nin farklı noktalarında yüzde 1’lik muvaffakiyet dilimlerinden öğrenciler mesleksel eğitimi tercih etmeye başladılar.” diye konuştu.
3308 sayılı Mesleksel Eğitim Kanunu’na nazaran öğretmen ve öğrencilerin üretimden hisse aldıklarını hatırlatan Özer, öğrencilerin taban fiyata kadar öğretmenlerin ise 2 taban fiyata kadar bu paydan yararlanabildiğini söz etti.
Kovid-19 sürecinde mesleksel liselerin çalışmaları
Özer, dünya genelinde tesirli olan salgın sürecinde meslek liselerinin üretime devam ettiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Herkes canının kaygısındayken, konuttan çıkamazken mesleksel eğitimin öğretmenleri ve öğrencileri, canlarını hiçe sayarak okullarında vatandaşların muhtaçlık duyduğu eserleri üretmek için seferber oldular. Ben inanıyorum ki şayet mesleksel eğitimdeki bu üretimin kapasitesi olmasaydı Kovid-19 salgınıyla çabada çok zorlanırdık. O birinci günlerin şokunun atlatılmasında çok değerli katkıda bulunuldu. Bırakın lokal basını, ulusal, memleketler arası basında tanıtımları ve haberleri yapıldı. Bu nereden nereye gelindiğini gösteren çok kıymetli bir parametre. Kovid-19 müddetinde algıda iki değişiklik yaşandı, toplumun mesleksel eğitime hürmeti arttı. Daha evvelce nispeten umursanmayan, belirli toplumsal statüdeki öğrencilerin kümelendiği okul üzere bakılan meslek liselerinin, muhtaçlık duydukları eserleri üretip yanında olduğunu gördü. Tıpkı vakitte öğrenci ve öğretmenlerin de özgüven tazelenmesi gerçekleşti. ‘Ben üretebiliyorum, inanılmaz bir durumda ben memleketimin gereksinimi olan her türlü eseri üretebilecek kapasitedeyim’, yani bir kara gün dostu olduğunu gösterdi. Nasıl ulusal çaba günlerinde her türlü imkanlarla silahını, mermisini üreterek, muhtaçlık duyulan her türlü malzemeyi üreterek bu ülkenin müreffeh bir toplum olması için fedakarlık yaptıysa birebir reflekslerine geri döndü ve toplumun gereksinim duyduğu türlü eseri üretebileceğini tüm topluma gösterdi. O günlerde fedakarlık yapan, bu üretim kapasitesini artıran, toplumunun yanında olan tüm mesleksel öğretim öğretmenlerine ve öğrencilerine teşekkür ediyorum.”
“52 tane Ar-Ge merkezi kurduk”
Evvelce mesleksel eğitimde yılda 2,9 civarında fikri mülkiyet tescili gerçekleştiğini anımsatan Özer, şöyle devam etti:
“2021 yılında 250’ye yakın patent, yararlı model, marka ve tasarım tescili gerçekleştirildi. 2,9’lardan 200’lere, 250’ye çıktı. O vakit dedik ki bir adım ileriye gidelim Ar-Ge merkezi kuralım mesleksel eğitimde, tek emeli olsun Ar-Ge merkezlerimizin, okullarımızın, eğitim vermiş olduğu alanlardaki eser üretiminde inovatif yaklaşımlara daima odaklansın, öğretmenlerimiz, öğrencilerimiz daima orada projeler geliştirsin, endüstrinin muhtaçlığı olduğu problemlere tahliller üretsinler ve ülkemizin kalkınmasına katkıda bulunsunlar. 52 tane Ar-Ge merkezi kurduk. Cumhurbaşkanımızın iştirakiyle Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde o vakit 50 Ar-Ge merkezimizin açılışını gerçekleştirdik. Meslek liseleri, bir vakitler başarılı öğrencilerin gitmek istemediği okul tipinden üretim kapasitesi artan, patent, yararlı model, marka, tasarım, tescil üreten ve tarihinde birinci kez yurt dışına ihracat yapan bir okul çeşidine dönüşüyor. Her geçen gün mesleksel liselerimiz, kendi gereksinimlerini kendisi karşılıyor, atölyelerini kendisi yapıyor. Hatay İskenderun’da gördük, kendi 5 eksenli CNC tezgahlarını üretiyorlar artık mesleksel eğitimde. Mesleksel eğitim liseleri artık tüm atölye tefrişatını kendisi okullarında üretip okullarına gönderiyor.”
Mesleksel eğitimde gelinen noktanın çok değerli olduğunu vurgulayan Özer, gidilecek uzun bir yolun varlığının da şuurunda olduklarını aktardı.
Sanayicilere mesleksel eğitim merkezleriyle ilgili bilgiler veren Özer, bu merkezlerin, klâsik ahilik kültüründen gelerek çıraklık, kalfalık, ustalık serüveninin tecessüm ettiği bir okul olduğunu vurguladı.
Mesleksel eğitim merkezlerinde eğitim görenlere lise diploması verebilmek için 6 ay gayret verdiklerini kaydeden Özer, yaş sınırlamasının bulunmadığı bu merkezlerde eğitim görenlere lise diplomasının verilmesi hakkını öğrencilere teslim ettiklerini, böylelikle bu merkezlerdeki öğrenci sayısının yüzde 63 artığını kelamlarına ekledi.
Mesleksel Eğitim, Mahmut Özer, Ziya Selçuk, Okul, Siyaset, Haberler
