ANTALYA (İHA) – Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Lideri Davut Çetin, Antalya‘nın krizlere sağlam bir kent olduğunun altını çizerek, “Veriler bize Antalya‘da ümitsiz yahut karamsar olma hakkımızın olmadığını söylemektedir. Antalya‘da ticarete 1-2 yıllık vizyonla değil, uzun vadeli vizyonla bakacağız. Antalya 2021’de turizmde Türkiye genelinden ve rakiplerinden daha uygun bir performans gösterdi, bu yıl çok daha uygununu yapmak zorundayız, yapabiliriz. Ümit ediyorum ki Ukrayna’da savaş olmaz ve bu yıl turizmde 2019 sayılarını yakalarız” dedi.
ATSO Lideri Çetin, ATSO Atatürk Konferans Salonu’nda düzenlenen toplantıda, Antalya iktisadının 2021 yılı kıymetlendirdi, 2022 yılının beklentileri ve piyasa anketi sonuçları hakkında açıklamalarda bulundu.
Pandemi sürecinde fazla bir ortaya gelemediklerini lisana getiren Çetin, can kayıplarının devam ettiğini ve tedbirlere uyulmasına devam edilmesi gerektiğini belirtti.
“Rusya-Ukrayna gerginliği”
Rusya-Ukrayna ortasındaki tansiyona de değinen Çetin, “İki ülkeden 5 milyon turist alıyoruz. 4 milyon Rusya 1 milyon Ukrayna’dan. En çok sevindiğimiz husus İngiltere’nin karantinayı kaldırması. Öbür ülkeler de bunu kaldırsa fazla eza yaşamayız turizmde” dedi.
“Liman fiyatı”
Çetin, Antalya Limanı’nı kim işlettiğinin kendileri için kıymetli olmadığının altını çizerek, değerli olanın Mersin ve İzmir Limanı kadar fiyatın birebir olması gerektiğinin altını çizdi. Artık günü kurtarma yerine geleceği kurtarmayı konuşmak gerektiğini belirten Çetin, “Yapısal ıslahatlar siyasi uzlaşma olmadan yapılamaz. Problemlerimizi şeffaf, yapan olarak konuşmalı ve birlikte tahlil aramalıyız” dedi.
Davut Çetin, anketin kent ve ilçe merkezinde ATSO ve AESOB üyesi bini aşkın iş yerinde 6 kesimden yeme-içme, market yüklü olduğunu belirtti.
“Sektöre yeni giren işveren sayısı yüzde 20”
Pandemiye karşın şirketlerde el değiştirme oranının az olduğu gözlemlenen ankette, “İşyerleri yeni olsa da işyeri sahiplerinin çoğunluğunun kesim deneyiminin olduğunu görüyoruz. Kesime yeni giren işveren oranı yüzde 20. Bizim üyemizde yeni girenlerin oranı yüzde 13, yani daha düşük bir oran. En fazla yeni girişin, yani yeni girişimcinin restoran, kafe, pastane alanında olduğunu görüyoruz. Çalışan sayısı ezici halde mikro işletme hakimiyeti göstermektedir. Pandemi öncesine nazaran işyerlerinde çalışan sayısı biraz artmış görünüyor. İşyerlerinin yüzde 70’i tek işyeri, pandemi öncesinde bu oran yüzde 81’di. Pandemi öncesine nazaran bayi ve şube sayısı artmış. Odamız üyelerinde bayi ve şube oranı yüzde 43 oldu. İşletmelerin yüzde 80’inde iştirak yok. Pandemi öncesinde bu oran yüzde 87’ydi. İştirak istikametinde bir değişim var. ATSO üyelerinde ortaklı işyeri oranı yüzde 18’den yüzde 28’e yükselmiş, bu da âlâ bir gelişme. Ticaret ve rekabet şartlarının şubeleşme, bayileşme, paydaşlık, çalışan sayısında artışı zorladığını görüyoruz” dedi.
“İstihdam kederleri artsın”
Çetin, internet satışı yapan oranının yüzde 33’e çıktığını bu durumun pandemiden evvel yüzde 15 düzeylerinde olduğunu hatırlattı. Beklenti sorularına verilen karşılıklardan bahseden Çetin, “Bunda son periyotta iktisattaki gelişmelerin tesiri var. Bizim üyelerimizde azalma bekleyenlerin oranı biraz daha düşük yüzde 48. Olumsuz beklenti bilhassa besin ve market kesiminde fazla. Konaklama ve giysi kesimleri daha optimist, besin, market, sağlam tüketim ve yeme-içme hizmetleri kesimleri daha karamsar. Çalışan sayısında değişim beklentisinde yüzde 21 azalacak diyor” açıklamasını yaptı.
“Son aylardaki gelişmelerin etkisi”
Antalya’nın pandemiye karşın 2021 yılında âlâ bir periyot geçirdiğinin altını çizen Çetin, turizmde Türkiye’ye gelen ziyaretçi Rusya ve Ukrayna pazarlarının tesiri ile yüzde 94 artarken, Antalya’da ise yüzde 164’lük bir artış sağlandığını bildirdi.
“Kayıtlı istihdamda artış”
Çetin, Antalya’nın etkin sigortalı sayısının yüzde 26’lık artışla 923 bin 839’a ulaştığını kaydeden Davut Çetin, “Bu yıl kayıtlı istihdamda bir sıçrama gerçekleştirdik. Türkiye’de fiyatlı kayıtlı çalışan sayısı 2020 Ekim ve 2021 ekim periyodunda yüzde 6 artarken Antalya yüzde 14,5 artışla istihdamı en fazla artıran vilayet oldu. 2020’nin kaybedeni biz olmuştuk, ancak son bir yılda kayıtlı istihdam artışında Ankara’yı, İzmir’i bile geçtik. Tekrar de turizmde hala 2019 istihdamına gelinmedi. İhracatımız geçen yıl yüzde 30 seviyesinde artış gösterdi. İhracatçı birliğimiz kanalıyla yapılan ihracat 1,8 milyar dolar olmuştur. Hür bölgeden yurt dışına yapılan 490 milyon doları da eklediğimizde toplam ihracatımız 2,4 milyar dolar seviyesine gelmiştir” dedi.
Çetin, şirket kuruluşunda 2018’de dördüncü olduklarını 2019, 2020 pandemi yılı ve 2021 yeniden dördüncü sırada olduklarını, kapanışlarda ise Bursa’nın gerisinde olduklarını, pandemi darbesine karşın şirket kuruluşlarında hissenin yüzde 4,4’e çıktığını kaydetti.
“Yabancıya 12 bin 384 konut satışı”
Konut satışlarına da değinen Çetin, “Bölgemiz 2021 yılında konut fiyatlarının en fazla arttığı bölgeler ortasında. Aralık ayında ise yüzde 10 civarı fiyat artışıyla birinciyiz. Buna karşın konut satışımız düşmemiştir. Konut satışında Bursa’nın önünde dördüncü iliz. Antalya’da 2021 yılında 66 bin 691 konut satıldı. Yabancılara konut satışımız pandemiye karşın 2020’de 7 bin 700 olmuştu, geçen yıl 12 bin 384 ile rekor kırdık” açıklamasını yaptı.
“Antalya iktisadına ait iyimseriz”
Antalya’nın krizlere sağlam bir kent olduğunun altını çizen Çetin, “Her vakit diyorum ki Antalya doğal ve tarihi zenginliğiyle, turizm sayesinde ayrıcalıklı bir ildir. Antalya’da yaşamayı, çalışmayı, ticaret yapmayı bir ayrıcalık üzere göreceğiz. Daima birlikte en güzelini yapmaya çalışacağız. Ülkenin de bizim de ümidimiz turizmin uygun olmasıdır. Antalya 2021’de turizmde Türkiye genelinden ve rakiplerinden daha âlâ bir performans gösterdi, bu yıl çok daha güzelini yapmak zorundayız, yapabiliriz. Ümit ediyorum ki Ukrayna’da savaş olmaz ve bu yıl turizmde 2019 sayılarını yakalarız” diye konuştu.
“Şirketleri daha ileri götürme çabası içinde olmalıyız”
Çetin, iktisatta şartlar ne olursa olsun, yalnızca problemleri konuşmak yerine kenti, işletmeleri, daha ileriye götürme çabası içinde olmaları gerektiğinin altını çizdi.
Antalya’nın Türkiye’den ve dünyadan göç almaya devam ettiğine değinen Çetin, “Biz kendimizi geliştirmezsek Antalya’nın nimetlerinden bizim şirketlerimiz değil, büyük şirketler ve yabancı şirketler yararlanır. Bu nedenle şirketlerimiz iştirakle, dijitalleşmeyle, sektörel işbirliğiyle güçlenmeye kıymet vermelidir. Dijital iktisat ve yeşil iktisat artık yeni yatırım ve istihdam alanlarıdır. Şirketlerimiz de bu alanlara yönelmelidir. Restoranlar, kuyumcular, giysi mağazaları, oteller, endüstriciler dijitalleşmeyle maliyetlerini düşürebilir, yeni müşteri kazanabilirler. Daima birlikte Antalya iktisadını dijital ve yeşil iktisat yapmak için efor harcamalıyız” dedi.
“Ticaretin tapu dairesi”
2021 yılında 80 bin civarında belgelendirme yaptıklarını kaydeden Çetin, e-belge sayısını 17 bine çıkardıklarını ve Antalya ticaretinin tapu dairesi üzere olduklarını işaret etti. Çetin, e-ticaret yapan işletme sayısının 2019’da 2 bin 400’ken, 2020’de 9 bin 400’e, şimdilerde ise 11 bin sayılarında olduklarını söz etti. – ANTALYA
Amasya Ticaret Ve Sanayi Odası, Pandemi, Türkiye, Antalya, İktisat, Haberler
